[56] Żmija

Tytuł: Żmija

Autor: Andrzej Sapkowski

Wydawnictwo: Supernowa

Tak! Dorwałam w swoje ręce kolejną powieść Sapkowskiego. Niestety, nie osławioną „Trylogię Husycką”, a „Żmiję”. Rezultat? Rozczarowanie. I to przez duże „R”.

Fabuła jest… dziwna. Ale prawda jest taka, że nie zła. Po prostu trudna do ogarnięcia, trzeba bardzo uważnie się wczytać, bo nakładają się na siebie losy kilku osób. Głównym bohaterem jest radziecki żołnierz walczący w Afganistanie lat 80. XXw., Paweł Lewart. W pobliżu zastawy, na której stacjonuje, spotyka dziwną złotą żmiję. Jej wzrok przynosi mu halucynacje, dzięki którym możemy poznać losy brytyjskiego oficera z XIXw. oraz wojownika macedońskiego z czasów Aleksandra Wielkiego. Ich wszystkich łączy żmija. Jak wpłynie na ich losy? Czy Lewart, zwany Paszą, potrafi oprzeć się hipnotyzującemu spojrzeniu złocistych oczu gada? Jak skończy się wojna dla niego i innych?

Zanim przeczytałam tę książkę, spodziewałam się mistrzowskiego stylu Sapkowskiego. Wiecie, poczucia humoru, inteligencji itd. Dostałam mnóstwo fachowych określeń, których nawet już nie chciało mi się szukać w umieszczonym na końcu książki „słowniczku”. Wiemy, że autor jest wykształcony, serio. Nie musi nas o tym przekonywać w co drugim zdaniu, podającym profesjonalne (bądź żargonowe) nazwy rodzajów granatów i min.

Zanim przeczytałam tę książkę, spodziewałam się wartkiej akcji. Dostałam powieść, która chwilami okropnie się dłuży, choć pisana jest raczej jak rozbudowane opowiadanie, bo brak tu podziału na rozdziały.

Zanim przeczytałam tę książkę, spodziewałam się psychologicznie pogłębionych rysów postaci. Dostałam masę żołnierzy, bardzo do siebie podobnych (no, może ze dwóch miało jakieś tam charakterystyczne cechy). Mam tu na myśli także głównego bohatera. Trochę zaczynałam go lubić za jego małomówność i powściągliwość, ale cała jego osobowość w pewnym momencie wyparowała, zastąpiona jedynie fascynacją żmiją.

Żmija wydaje mi się wpleciona do powieści na siłę. Szczerze mówiąc, gdyby to była zwykła powieść wojenna, bez żmii, prawdopodobnie byłaby lepsza.

Ale dość narzekań. „Żmija” ma też kilka plusów. Po pierwsze – zakończenie. Jest typowo w stylu Sapkowskiego – trochę refleksyjne, trochę niedomknięte. Takie jakie powinno być.

Kolejny plus? Sam pomysł na połączenie losów różnych ludzi z różnych epok, walczących na tym samym terenie, ale w różnych czasach, jest świetny. Szkoda, że wykonanie troszkę nawaliło.

Gdzieś tam, pośród tego deszczu wyrażeń wojennych, pośród wizji zsyłanych przez żmiję, widać przebłyski humoru i ironii. Gdzieś tam kryje się dobra powieść. Niestety, strasznie głęboko.

A teraz najważniejsze – przesłanie. Ta książka mówi o bezsensie i okrucieństwach wojny. O losach żołnierzy, którym każe się zabijać – więc zabijają. Każe się walczyć – walczą. Za myślenie można zostać srogo ukaranym. Rozważanie słuszności systemu nie kończy się dobrze. Socjalizm. Totalitaryzm.

Przesłanie zdecydowanie mądre.

Myślę, że jeżeli ktoś interesuje się tematyką wojenną, a równocześnie nie przeszkadza mu wątek fantastyczny, powinien po „Żmiję" sięgnąć. Bo to nie jest zła powieść. Chyba po prostu po genialny „Wiedźminie”, świetnym tomie opowiadań „Maladie” i całkiem niezłym „Świecie króla Artura” czegoś innego spodziewałam się po autorze. 

Mimo wszystko, Sapkowskiego nadal uważam za geniusza. Ale każdemu zdarzają się wpadki. "Żmija" zdecydowanie zalicza się do wpadek. 

Cytat:

"Legendy - uśmiechnął się Astrajos - choć wymyślane, źródło mają w pragnieniach bądź lękach, dwóch siłach, które rządzą światem. Nie zrozumie się legendy, nie rozumiejąc własnych pragnień i lęków. 

Ocena: 5/10